Saturday, March 18, 2017

პროექტი
პროექტის სახელწოდება: ,,მუხრანული ფოლკლორი“
პროექტის მთავარი იდეა: მოსწავლეები მოიძიებენ სოფელში არსებულ ხალხური შემოქმედების ნიმუშებს, რომლებიც დღემდე უცნობია, მოსახლეობაშია გაბნეული. ეს შეიძლება იყოს: ლეგენდა, თქმულება, ბალადა, შელოცვა, ზღაპარი, ანდაზა, ლექსი თუ სხვა ტიპის ნიმუში. შეისწავლიან თითოეულს და გააცნობენ საზოგადოებას.
პროექტის აქტუალობა: მუშაობის პროცესში მოსწავლეები უკეთ გაეცნობიან ჩვენი სოფლის ისტორიულ წარსულს, ტრადიციებს, სოფლის დაარსების ისტორიას, ყოველდღიურ ყოფას, საყოფაცხოვრებო პრობლემებს და სხვა.
მოსწავლეთა ასაკი: მეშვიდე კლასი, 25 მოსწავლე.
ვადები და ხანგრძლივობა: ერთი თვის განმავლობაში (25 მარტიდან, 25 აპრილის ჩათვლით).
მოსალოდნელი შედეგები: მოსწავლეები უკეთ გაიაზრებენ ფოლკლორის, ხალხური შემოქმედების არსს, მის მნიშვნელობას. ისწავლიან ხალხთან თანამშრომლობის კულტურას, მოსმენას, აზრის გაზიარებას, ურთიერთპატივისცემას. პატრიოტულ სულისკვეთებას გაუღვივებს საკუთარი სოფლისა და ხალხის მიმართ. გაიმდიდრებენ ლექსიკას, ზეპირი მეტყველების უნარს, პრეზენტაციისა და წერის კულტურას. მიეჩვევიან საჭირო ტექნიკის გამოყენებას.
პროექტისთვის საჭირო ძირითადი რესურსები: ფოტოაპარატი, ტელეფონი, კომპიუტერი, დიდი ფორმატის ფურცლები, სამუშაო ფურცლები, მარკერები, საწერი კალმები და სხვა.
პროექტის მსვლელობა: წინასწარ შედგენილი გეგმის მიხედვით კლასს ვყოფ ხუთკაციან ჯგუფებად, რომლებიც პროექტის მიხედვით გათვალისწინებულ სამუშაოებს შეასრულებენ.
პირველი ჯგუფის დავალება იქნება: მოიძიონ ხალხური შემოქმედების ნიმუშები, ჩვენს სოფელში არსებული ისტორიული ძეგლების შესახებ. ისინი ერთი კვირის განმავლობაში იმუშავებენ, გაესაუბრებიან სოფლის მაცხოვრებლებს და შესაბამის ინფორმაციას შეაგროვებენ.
მეორე ჯგუფი ძირითადად იმუშავებს ხალხში არსებულ იმ ფოლკლორულ ნიმუშების შეგროვებაზე, რომლებიც სოფლის მცხოვრებთა ყოველდღიური ყოფა-ცხოვრების ამსახველი იქნება.
მესამე ჯგუფი იქნება შეფასების ჯგუფი, რომელიც იმუშავებს მოპოვებული მასალის დამუშავება-დახარისხებაზე.
მეოთხე ჯგუფი იზრუნებს მოპოვებულ მასალაზე დაყრდნობით გამოუშვას რამდენიმე ნომერი კლასის გაზეთი სახელწოდებით ,,მუხრანული ფოლკლორი“.
მეხუთე ჯგუფის დავალება იქნება გამორჩეულ მასალაზე დაყრდნობით დაწერონ სცენარი და ჩაატარონ კლასთან ერთად ღონისძიება თემაზე: ,,მუხრანი ისტორიული სოფელია“.
საგნებთან, ეროვნულ სასწავლო გეგმასთან კავშირი:
მოსწავლეები ითანამშრომლებე ისტორიისა და გეოგრაფიის მასწავლებელთან.
სტანდარტი: მოსწავლეს შეუძლია უცნობი ინფორმაციის შემცველი ტექსტების მოსმენა და ზეპირი ინფორმაციის წარმოდგენა აუდიტორიის წინაშე.
პროექტის ხელმძღვანელი: ლიანა ავანაშვილი
ხელმძღვანელის ელ-ფოსტა: liaavanashvili@gmail.com


Tuesday, March 14, 2017

ავტობიოგრაფია

ლიანა ავანაშვილი, ვცხოვრობ სოფელ მუხრანში.ვმუშაობ ამავე სოფლისN1 საჯარო სკოლაში. ქართული ენისა ლიტერატურის მასწავლებლად.



მთიულეთი

მთიულეთი — საქართველოს ისტორიულ-გეოგრაფიული მხარე აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში. მოიცავს მდინარე თეთრი არაგვის ხეობას და მის გვერდით ხევებს - ამირთხევს, ხარხელთხევს, ჩოხელთხევს, ხადისხევს და სხვა. მისი უკიდურესი სამხრეთი საზღვარი იყო მთიულთკარი, ჩრდილოეთით - თრუსოს ხევი და საკუთრივ ხევი, აღმოსავლეთით - გუდამაყარი, დასავლეთით - ლომისის ქედი.
თავდაპირველად მთიულეთი ეწოდებოდა ცხავატის თემს, XIII საუკუნიდან ხადა-ცხავატს, ხალხური გამოთქმა ასეთია მთიულეთზე: «თავს ხადა ბოლოს ცხავატი», მთიულეთშივე შედიოდა ხანდო. ასევე ცნობილია რომ ადრე მთიულეთი ოთხ ძირითად თემად იყოფოდა: ცხავატი, მრევლი, გარეშემო და ხადა. ხშირად მთიულეთად იგულისხმებოდა აგრეთვე გუდამაყარიხანდო და ჭართალიც. მთიულეთის ჩენტრად დაბა ფასანაური მიიჩნევა. გადმოცემის თანახმად, მთიულეთში ქრისტიანობა უქადაგია ქართველთა გამანათლებელ ნინოს. IX საუკუნის 50-იან წლებში არაბთა ლაშქარმა ბუღა თურქის სარდლობით ცხვატამდე მიაღწია, მაგრამ მთიულებმა მტერი უკუაქციეს. XIII საუკუნის დასაწყისში,თამარის მეფობის ხანაში, მთიულები აქტიურად მონაწილეობდნენ ცენტრალურ ხელისუფლების წინააღმდეგ აჯანყებული ფხოველებისა და დიდოელების დასამორჩილებლად მოწყობილ სტრატეგიული მდებარეობის გამო თავიდანვე სამეფო ხელისუფლების ყურადღებას იქცევდა. ადრინდელი ფეოდალურ ხანაში 90-იან წლებში მისი გამგებლები იყვნენ ქართლის ამირთამირა აბულასანი, შემდეგ - მანდატურთუხუცესი ჭიაბერი. XIV საუკუნის დასაწყისში მთიულეთი ქსნისა და არაგვისერისთავთა ბრძოლის ასპარეზი გახდა. მეფე ვახტანგ III-ის დახმარებით ქსნის ერისთავი შალვა ქვენიფნეველი დაეუფლა მთიულეთის დიდ ნაწილს - მდინარე თეთრი არაგვის მარჯვენა სანაპიროს - ღუდადან ხანდომდე. შემდეგში ამ ტერიტორიას არაგვის ერისთავები განაგებდნენ. მთიულეთი არაგვის საერისთავოში შედიოდა 1742 წლამდე, შემდგომში იგი საუფლისწულო მამული იყო. აღმოსავლეთ საქართველოს რუსეთთან შეერთების (1801) შემდეგ, 1804 წელს, მთიულეთში იფეთქა გლეხთა აჯანყებამ. მთიულეთში შემორჩენილ
ია ფეოდალური ხანის მატერიალური კულტურის მრავალი ძეგლი. ადმინისტრაციულ–ტეროტორიული დაყოფის თვალსაზრისით, მთიულეთი დუშეთის რაიონის შემადგენლობაში შედის.